7 november Sukumo - Aina

 Bij het openen van de gordijnen zei Sieb dat het erg mistig was.

Dat zag er ook zo uit maar toen we de ramen opende, bleek de mist veroorzaakt door een laagje stof en zand op de ramen.
Het was prachtig weer alleen wel koud, 9 graden en een gure wind.
Na een paar bruine boterhammen met pindakaas stapten we om 7.00uur het hotel uit.
Het feit dat we in een grotere kamer hadden geslapen dan we geboekt hadden, beschouwde de dame achter de balie als een Osettai, een gunst voor een Pelgrim.
Bij Lawson dronken we een grote mok koffie waarna we richting Ainan vertrokken.
Het pad slingerde langs Sukumo en buiten de bebouwde kom zaten we meteen in de natuur waar we bijna de hele dag doorheen liepen.
De enige berg waar we overheen moesten diende zich meteen al aan.
Het was een makkelijk pad waar Sieb met zijn karretje prima overheen kon, zelfs de paar trappen gingen bijna vanzelf, het was af en toe wel erg stijl.
Door de bomen heen zagen we de zon opkomen wat het bos iets sprookjesachtigs gaf.
Overal verschenen lichtplekken op het wandelpad, zo mooi.
Onderweg naar de top stonden er zowaar bankjes iets wat in Japan, tot nog toe, een zeldzaamheid was.
We werden getrakteerd op mooie uitzichten over de oceaan en de bergen om ons heen.
Langzaam maar zeker begonnen de bomen te verkleuren, het was bijna Indiansummer.
Op weg naar Ainan passeerden we een paar dorpjes waar het leek alsof de tijd had stilgestaan.
Vervallen huizen maar ook goed onderhouden huizen met de karakteristieke Japanse daken met ornamenten en houtsnijwerk boven de voordeur.
In alle tuinen stonden bonsai bomen waar de bewoners veel tijd en aandacht aan gaven.
Op elke vrije plek was een groentetuintje te vinden waar gember, aubergines, pepertjes, lente-uitjes werden verbouwd en een groente waarvan alleen de stelen worden gegeten.
En nee, het was geen rabarber ;-)
Het laatste stuk liepen we langs een rivier waar we roofvogels en een ijsvogeltje zagen.
In de stroming lagen diverse stenen, allemaal in beslag genomen door een groep aalscholvers die elk op een eigen steen zaten.
We bezochten Tempel 40 waar een groep van 4 mensen een mantra opzeiden.
Dat maakte het bezoek aan deze tempel heel bijzonder.
Onderweg zagen we zelden iemand maar in de buurt van een tempel was het eigenlijk vaste prik dat we “bekenden” tegen het lijf liepen.
Even verderop lag ons hotel waar we een ienie minie kamertje kregen waar we met onze rugzakken net inpasten.
Nadat we de boel een beetje hadden verbouwd bleef er net genoeg ruimte over om naar de badkamer te komen :-)

6 november Sukumo

 Om 6.00uur vanmorgen zag de wereld er grijs en nat uit.

Het regende niet maar zo te zien was er vannacht het nodige gevallen.
Gisteren hadden we in supermarkt Fuji bruin brood en een tube pindakaas gekocht.
Met een warme kop thee een heerlijk Hollands ontbijt :-)
Vandaag liepen we met een klein rugzakje want na het bezoek aan de tempel zouden we weer naar Sukumo terugkeren.
We waren al vroeg op pad naar Tempel 39.
Tussen de bergen hingen slierten mist die langzaam optrokken.
Voor de zekerheid hadden we onze regenjas bij ons gestoken.
Met een lange broek en een warm vest aan liepen wij over een pad langs een rivier.
Geen auto’s, geen herrie alleen fluitende vogels en af en toe het geluid van een krekel.
Na ruim 2 uur kwamen we bij de tempel aan.
Bij de ingang stond een grote stenen schildpad, het symbool van deze tempel.
Er was zo vaak over zijn kop geaaid dat de steen helemaal glom.
We deden het rustig aan want we hadden alle tijd vandaag.
Het complex was niet groot en om eerlijk te zijn begonnen al die tempels ook wel een beetje op elkaar te lijken.
Van de 39 tempels die we nu gezien hadden, waren vooral die met een goed onderhouden tuin ons het beste bijgebleven.
Er stond altijd een hoofdtempel en een kleinere tempel voor Kobo Dashi.
Bij beide tempels staken we een kaarsje aan, brandden we wierook wat we in een schaal plaatsten en leverden we een naamslip in.
De kleur van de naamslip zegt iets over hoe vaak je deze tocht gelopen hebt.
1 t/m 4 is wit, 5 en 6 zijn groen, 7 tot 24 keer is rood, 25 tot 49 keer is zilver en tot slot 50 tot 99 rondjes is goudkleurig.
Vandaag zagen we een goudkleurige, zo bijzonder, ik maakte er een foto van.
Wij laten het bij 1 keer, hoe mooi de goudkleurige ook is.
Ondertussen waren de wolken opgelost en de temperatuur gestegen tot 18 graden.
We namen dezelfde weg terug en gingen naar de VVV.
Zij hielpen ons met het reserveren van een aantal onderkomens.
De traditionele herbergen worden gerund door Japanners die vaak geen woord Engels spreken wat voor ons een probleem is als we telefonisch reserveren.
Maar nu kunnen we voor weer een week vooruit :-)

5 november Tosa-Shimizu - Sukumo

 En dan kunnen we een keer uitslapen en dan zijn we nog voor 6.00uur wakker.

De route die we vandaag zouden lopen ging dwars door de bergen met na 25km. één plek om te overnachten.
Het risico dat we geen plaats hadden om te slapen weerhield ons ervan om deze route te kiezen en dus kozen we voor de bus.
Tuurlijk was er ook een weg langs de kust naar het noorden maar dan liepen we een groot deel van de dag over een provinciaalse weg met 5 tunnels.
Voor die tunnels was er een uitwijk mogelijkheid om over een wandelpad langs de kust te lopen maar dan werd de route aanzienlijk langer dan de 25km die er nu voor stond.
Ook als we daarvoor hadden gekozen, liepen we toch nog 80% over de weg met verkeer.
We hadden een dienstregeling van de bus waarop stond dat we tot 11.15uur moesten wachten op een bus naar Sukumo.
We zaten op een bankje te bedenken wat we in de tussentijd gingen doen toen er iemand heel enthousiast op ons af kwam lopen.
Het was het echtpaar waar we 2 nachten eerder hadden geslapen en nu helemaal straalden dat ze ons weer tegenkwamen.
Lang leve Google Translate om de stortvloed aan Japanse woorden om te zetten naar voor ons begrijpelijk Nederlands.
Ze wensten ons een mooie en gezonde voortzetting van onze reis.
In een klein en gezellig koffietentje dronken we cappuccino met een flink stuk taart.
Sieb had een dikke pannenkoek met mascarpone en koffie en ik had een ronde chocoladetaart met saus en slagroom.
Het was veel te veel maar veel te lekker om te laten staan :-)
Eenmaal bij het busstation bleek dat we niet de enige pelgrims waren die de tocht door de bergen inruilden voor 5 kwartier in een bus.
De tocht was prachtig want de bus reed bijna helemaal langs een deel van de westkust van het eiland.
Af en toe dook hij een dorpje in om daarna weer bij de oceaan verder te rijden.
De rit eindigde bij het station van Sukumo en een groot winkelcentrum waar ons hotel vlakbij lag.
Vanaf 15.00uur mochten we inchecken maar we wilden van onze spullen af.
Gelukkig konden we de rugzakken in de lobby achterlaten.
Tot 15.00uur vermaakten we ons prima.
We renden bijna gillend weg uit een elektronicawinkel, bijna elk product werd aangeprijsd door stemmen, muziek, belletjes en ander lawaai uit een luidspeaker.
Hoeveel van die speakers er stonden, geen idee, ik ben gestopt met tellen bij 30!!!
In een outdoorwinkel vond Sieb een paar nieuwe “tenensokken” en in de Japanse supermarkt kochten we eten voor vanavond.
Terug in het hotel hadden ze ons geüpgrade naar een grotere kamer met uitzicht op het water, een eigen badkamer en twee bedden van elk een meter breed.

4 november Inbura - Tosa-Shimizu

 Gisteravond lagen we al vroeg op onze futons, het was net 21.00uur geweest.

Met het geluid van de oceaan op de achtergrond sliepen we als blokken beton totdat de wekker afging om 6.00uur.
6.30uur was het ontbijt met vis, omelet, salade en een kom rijst.
Het echtpaar deed er alles aan om het ons naar de zin te maken en toen we vertrokken waren stopten ze pas met uitzwaaien toen we na 50meter om de hoek van de straat uit het zicht verdwenen waren.
Het was nog 18km tot aan Tempel 38: Kongõfukuji.
Onderweg liepen we door dorpen, havens en bos met altijd zicht op de oceaan.
Rotsen en strand wisselden elkaar af.
Op het strand vonden we nog een paar mooie schelpen maar we verwachten niet dat ze heel blijven tot half december.
Omdat de wind was gaan liggen, hield het water zich rustig, er waren nauwelijks golven.
De weg ging op en neer, de ene berg na de andere klommen we over om uiteindelijk bij Tempel 38 uit te komen.
Het was een enorm complex met zeker 7 tempels en een prachtig aangelegde tuin met veel rotsblokken en een vijver.
Dit was meteen het zuidelijkste punt van deze tocht: Cape Ashizuri.
Het was er rustiger dan bij die andere kaap, Cape Muroto waar we 21 oktober waren.
Vanaf de tempel wandelden we over de meest westelijke route naar het noorden met uitzicht over weer een ander stuk water, een binnenzee, Sukumo Bay.
We daalden, we klommen, genoten van de vergezichten over het water en het bos waarin we liepen en ineens waren we het zat.
Langs de weg waarop we liepen hadden we bushaltes zien staan maar we konden niet ontcijferen hoe laat de bus daar stopte.
Toen we in een bocht van de weg op onze navigatie keken om te zien hoe ver we nog moesten lopen, kwam de bus aangereden.
Sieb deed zijn arm omhoog, de bus stopte en de deur ging open.
De chauffeur vroeg in perfect Engels of we naar Tosa-Shimizu wilden.
Ja, dat was voor vandaag onze eindbestemming en hup, we sprongen met ons hele hebbe en houwe in de bus en nog geen kwartier later stonden we in de straat waar ook ons onderkomen lag.
We maakten nog even een Japanse supermarkt onveilig waar we bagger vette hapjes kochten😝 en een bak yoghurt met bosbessen, heerlijk.
In Ryokan Nansui kregen wij een slaapkamer met uitzicht op de haven die er, nu het donker is, gezellig uitziet met de lantaarns aan.
We gaan nu aan tafel, nou ja, zo’n tafel met van die afgezaagde poten waar je na een maaltijd zitten van gekkigheid niet meer weet wat je met je benen moet doen  :-)

2 november Shimanto City

 Vanmorgen konden we uitslapen, we wilden er een echte rustdag van maken :-)

Na een ontbijtje gingen we Shimanto City verkennen en dat wilden we doen op de fiets.
Eerst een lekkere bak koffie gedronken bij de supermarkt en door naar de VVV.
We huurden 2 fietsen en de jongeman zette op een kaart welke bezienswaardigheden er in en buiten de stad te zien waren.
We peddelden langs de rivier naar het westen en zaten al gauw op een smalle weg tussen de bergen want 8 km. buiten de stad lag nog een oude brug over de rivier.
We mochten er niet fietsend overheen en ook niet lopend als er een auto op reed.
Er was geen brugleuning en het was ook niet al te breed.
Toch passeerden ons twee auto’s toen wij de overtocht waagden en inderdaad dan was het eigenlijk net te smal.
We fietsten terug naar de stad en bezochten het Libelle-museum.
Prachtig, zoveel varianten als er zijn, niet te geloven.
Libelles gaan door diverse stadia, eerst een larf, dan een soort kevertje om daarna uit te groeien tot een mooie libelle.
Er was een zaal met opgezette vlinders en een zaal met allemaal aquaria waar vissen, haaien, zeepaardjes en een soort waterhagedis te zien waren.
De mevrouw bij de ingang was dezelfde die gisteren een taxi voor ons had gebeld.
Nu kochten we bij haar libelles die zij maakte van kraaltjes.
Toen we na het ontbijt in alle zondagsrust op de fiets zaten hadden we het opbouwen van een festivalterrein gezien.
Nu was het er gezellig druk met zang en dans en voor de kleintjes allerlei activiteiten.
Het allerbelangrijkste waren de stalletjes met eten.
Iedereen liep wel op iets te kauwen of had een zakje in de hand met iets lekkers erin.
Bij een groep giegelende meiden kochten wij door hun gebakken cake.
Ergens anders saté, bij het tentje ernaast mie en zo hadden we de lunch weer voor elkaar :-)
We kriskraste op de fiets door de stad en stapten af als we iets leuks zagen.
En zo belandden we in een kringloopwinkel, in een soort Hema, in een ijssalon en in Seria een winkel waar alles Y100,= was.
We brachten de fietsen terug naar de VVV en vroegen meteen of zij wisten waar en hoe laat we een bus konden nemen in een dorp waar we over twee dagen aankomen.
Er werd meteen een dienstregeling gepakt, omcirkeld wat voor ons van belang was en de plaats waar we op de bus moesten wachten.
Laat dat nou een straat verder zijn dan waar we een onderkomen hadden geboekt :-)
Omdat het warm water in ons hotel niet werkte, konden we aan de overkant gebruik maken van het badhuis.
Heerlijk, soppen en daarna het hete water in.
Wel apart, ze houden zeker in de badhuizen mannen en vrouwen gescheiden.
Zometeen lekker eten en slapen om morgen fit aan de volgende wandeletappe te beginnen.

1 november Saga - Shimanto City

 De herberg waar we hadden geslapen lag pal aan de Pacific Ocean.

We vielen in slaap op het ritme van de golven die uiteen spatten tegen de rotsen onder ons raam.
Na het ontbijt haalden we de natte kranten uit onze schoenen en trokken ze aan.
Ze waren bijna helemaal droog, heel fijn.
Langs de provinciaalse weg liepen we op het fietspad verder naar het zuiden.
Na nog geen half uurtje wandelen zagen we een café.
De rugzakken gingen af voordat we naar binnen gingen en dat was maar goed ook want echt groot was het niet.
Aan 6 tafeltjes zat 1 man te wachten op zijn ontbijt de tijd dodend met het lezen van de krant of een stripboek.
Aan het laatste lege tafeltje gingen wij zitten en bestelden koffie.
Daar hadden we nou 3 weken naar gezocht, naar een plek om koffie te drinken.
Dit was de eerste :-)
We liepen verder over de Shikoku Nature Trail.
Hele stukken liepen we over een oude weg door een dennenbos, Irino Pine Coast, en langs het strand van Tosa Bay.
De golven waren enorm hoog en een uitdaging voor heel wat surfers.
Ze dreven met hun surfplank in het water wachtend op een golf waarop ze een heel eind mee konden surfen.
We keken er een hele tijd naar, maakten veel foto’s, het was spectaculair!
In een Japanse supermarkt kochten wij gefrituurde balletjes met inktvis en sojasaus en iets lekkers voor bij de koffie, een soort van koffiebroodje maar niet met rozijnen en kaneel maar gevuld met zoete aardappel, niet verkeerd.
Daarna gingen we verder door de weilanden en akkers waar vooral ouderen in hun moestuin werkten.
Het was niet altijd duidelijk wat ze precies deden maar ze waren druk met een hark of schoffel en bukten voor elk sprietje onkruid of steen die verwijderd moest worden.
Tijdens een pauze kwam er een mevrouw naar ons toe met 3 vruchten van de Akebia.
Die plant hebben wij in de tuin, nog nooit een vrucht gezien.
Grote rood/groene vruchten die, als je ze openmaakt, zwart ziet van de pitten met daar tussen zacht wit mierzoet vruchtvlees.
Het smaakte goed maar die pitten waren bitter als gal en bij het uitspugen leek er geen eind aan te komen :-)
We pikten nog een stuk bos mee waarna de weg richting Shimano City ging.
Op een app had ik het adres van ons hotel ingetoetst, het was veel verder dan we dachten totdat we na anderhalf lopen bij de ingang van het Libelle Museum stonden.
Foutje van mij, we waren het hotel gewoon voorbij gelopen.
Niet getreurd, de receptioniste van het museum belde voor ons een taxi die ons in 5 minuten naar het hotel reed.
Hier blijven we morgen ook om naar het Libelle Museum te gaan :-)

31 oktober Tempel 37 naar Saga

 De wekker liep heel vroeg af omdat we op tijd in de tempel wilden zijn voor de openingsceremonie die om 6.00uur begon.

Alles ging in het Japans, niet te volgen door ons wat we heel jammer vonden want de Japanners schudden hun hoofden bij alles wat er werd gezegd.
Een monnik begon met het rammelen van belletjes gevolgd door een mantra van 20minuten.
Ondertussen stonden na elkaar Japanners op om een beetje stof uit een bakje te pakken en dat in een kommetje te leggen.
Ze pakten een boekje van een stapel en lazen de mantra van de monnik.
Daarna verhief de monnik zijn stem en sloeg 5 minuten met kracht op een trommel.
Het hele dorp was meteen wakker :-)
Tot slot hield hij een soort van preek waarna we de tempel verlieten.
Na het ontbijt vulden we onze thermosflessen met koffie en thee voor onderweg.
De dag was grauw en grijs.
Het had de hele nacht geregend en dat hield aan tot het eind van de middag.
We hadden een paar dagen geleden hele grote plastic zakken gekocht om onze spullen in de rugzak te beschermen tegen de regen want de regenhoezen waren onvoldoende gebleken vorige week.
Alles zat dus goed verpakt op mijn rug en op het karretje.
We vertrokken van top tot teen gehuld in ons regenpak en hoopten dat de bewegwijzering  ruim aanwezig zou zijn zodat we onze telefoons niet hoefden te gebruiken voor de navigatie.
Op de kaart te zien liepen we een groot deel van de dag langs een doorgaande weg.
Niets was minder waar want paralel aan die weg liep een oude weg waar we in alle rust onze tocht naar het zuiden van Shikoku konden voortzetten.
Het plateau waar we gisteren opgeklommen waren, gingen we vandaag weer af.
Dat ging niet zonder slag of stoot want de afdaling was via een bospad.
Grote stenen, nat mos, losse kiezels, grote boomwortels en op sommige plaatsen traptreden waarvan de afstand tussen de treden regelmatig veel te groot was.
We klauterden heel wat af en vaak moesten we het karretje optillen om verder te kunnen.
Niet voor herhaling vatbaar, zeker niet bij regen!
Weer op zeeniveau liepen we op asfalt langs een rivier waar het water doorheen klotste.
Bij de verschillende stroomversnellingen overstemde de watervallen de regen.
We aten onze broodjes op in een schuilhut en liepen tot 15.00uur door om bij een soort van supermarkt/restaurant iets warms te drinken.
Kijkend in het boekje hoe ver we nog moesten lopen, zagen we op de kaart een spoorlijn.
Precies waar we zaten was een VVV en zij wist ons te vertellen dat de trein die wij wilden nemen om 16.03uur vertrok van het station op een half uur lopen.
Prima, we waren helemaal klaar met de regen en dus zaten we om 16.03uur in de trein om nog geen kwartier later uit te stappen vlakbij ons onderkomen voor vannacht.
In de hal van de herberg lieten we een spoor van water achter.
De kranten lagen al klaar om onze schoenen mee op te vullen zodat het water er uit kon trekken en we morgen op droge schoenen verder konden.
Op de eerste verdieping lag onze kamer met uitzicht op de oceaan en de bergen aan de overkant van de baai.
We hingen alles op kleerhangers te drogen en kropen onder een heerlijke, warme douche.
Wat ook heerlijk was, het was gestopt met regenen!
Buiten kleurden de wolken roze van de ondergaande zon :-)